Όλυμπος: Χλωρίδα και πανίδα

Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας (2.918 μ.) είναι μυθικό βουνό, ένα παγκόσμιο μνημείο φυσικής κληρονομιάς και πόλος έλξης αμέτρητων επισκεπτών. Ο Όλυμπος και τα Πιέρια όρη, ως συνέχεια του ορεινού όγκου, παρουσιάζουν τεράστιο βοτανολογικό ενδιαφέρον και η πλούσια χλωρίδα που ξεπερνά τα 1670 είδη φυτών είναι μια τεράστια φυσική κληρονομιά. Η παρατήρηση των λουλουδιών, δίνει μια άλλη διάσταση στις πεζοπορικές διαδρομές και συμπληρώνει την εμπειρία και τις γνώσεις μας στην κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.Bird watching είναι το κίνημα που ξύπνησε το ενδιαφέρον για τον κόσμο των πτηνών. Wildflower watching θα μπορούσε να γίνει το αντίστοιχο για την παρατήρηση των αγριολούλουδων και της χλωρίδας γενικότερα. Αφήνοντας τα βήματα μας από το βουνό παίρνουμε μαζί μόνο τις αναμνήσεις, μερικές φωτογραφίες και δίνουμε τη διαβεβαίωση ότι το θαύμα της φύσης θα συνεχίσει να υπάρχει και για τους άλλους για να το απολαύσουν. Όλο το φωτογραφικό υλικό που δημοσιεύεται στο blog είναι από προσωπικές καταγραφές και η παρουσίαση των φυτών συνδιάζεται με την περίοδο ανθοφορίας και καταγραφής σε συγκεκριμένο χρόνο και περιοχή του Ολύμπου. Χρήσιμα είναι τα σχόλιά σας και οι παρατηρήσεις σας για τη βελτίωση και τη διόρθωση ακόμη στοιχείων που δημοσιεύονται.

"Ο ερευνητής πρέπει να ακολουθεί αυτό που ψάχνει, αλλά και να βλέπει αυτό που δεν έψαχνε". Κλοντ Μπερνάρ

Μετάφραση σε άλλη γλώσσα

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013

Πρωτοχρονιά 2014!


Το 2013 μας αφήνει! Το 2014 έρχεται! Στη σιωπή του Χειμώνα το εργαστήρι της ζωής δε σταματά!Με τον ερχομό της άνοιξης η δύναμη της ζωής και της ελπίδας θα κάνει πάλι την παρουσία της όσο δύσκολος κι αν είναι ο χειμώνας. Πόση θέληση και δύναμη κρύβουν τα φυτά! Εκτεθειμένα σε όλες τις δυσκολίες συνεχίζουν να προσαρμόζονται και να επιβιώνουν! Οι Γάλανθοι πριν λιώσουν τα χιόνια πάλι θα ανθοφορήσουν! Δεν κινδυνεύουν από φυσικά φαινόμενα, επιβιώνουν στο κρύο, το χιόνι, τις βροχές! Δυστυχώς μπορεί να κινδυνεύσουν από  ανθρώπινες  παρεμβάσεις! Εύχομαι καλή χρονιά σε όλους με υγεία, αγάπη και αισιοδοξία για το μέλλον!


Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

Colchicum doerfleri Halácsy

Colchicum doerfleri Halácsy

Το  Colchicum doerfleri είναι ένα κολχικό της Κ.Βαλκανικής χερσονήσου. Στην Ελλάδα θα το συναντήσουμε  στον Όλυμπο, Άθω, Βέρμιο, Όρβηλο και στην Όσσα. Στον Όλυμπο έχει καταγραφεί μέχρι τα 1800 μ. Είναι ένα κολχικό που κατά την ανθοφορία του φέρει δύο φύλλα γραμμικά, λογχοειδή, βλεφαριδωτά μήκους 2-6 εκ. Τα άνθη 1-3 έχουν σκοτεινούς ανθήρες με κίτρινη γύρη. Είναι είδος που ανθίζει νωρίς την Άνοιξη (Ιανουάριο-Μάρτιο) αλλά και μερικές φορές από το Δεκέμβριο μήνα.


Colchicum doerfleri Halácsy, Όλυμπος 7-2-11

Colchicum doerfleri Halácsy, 9-12-13

Colchicum doerfleri Halácsy, 9-12-13

Colchicum doerfleri Halácsy, 9-12-13

Colchicum doerfleri Halácsy, 9-12-13.






http://e-monocot.org/taxon/urn:kew.org:wcs:taxon:302829

Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013

Hypericum perforatum L.-Υπερικόν το διάτρητον (2)

 Hypericum perforatum L.- Υπερικόν το διάτρητον


Υπερικόν το διάτρητον - Hypericum perforatum L., Όλυμπος, Νοέμβριος 2012


Υπερικόν το διάτρητον - Hypericum perforatum L., Όλυμπος, Νοέμβριος 2012



Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Silene saxifraga L.

 Silene saxifraga L. 
Συνώνυμα:  Lychnis saxifraga Scop. , Saponaria smithii Ser.,Silene hayekiana Hand.-Mazz. & Janch.

Η  Silene saxifraga L. είναι ένα πολυετές είδος με πολυάριθμους όρθιους λεπτούς βλαστούς. Είναι ενδημικό των ορέων της Ν. Ευρώπης μέχρι τις Άλπεις. Είναι είδος αρκετά κοινό σε πετρώδεις θέσεις και σε λιθώνες μεταξύ 2000 και 2800 μ.. Ανθίζει στον Όλυμπο  Ιούλιο- Οκτώβριο.
Πηγή: 
Arne Strid, Φυτά του Ολύμπου, εκδ. Μουσείο Γουλανδρή Φυσ. Ιστορίας, Αθήνα 1980.


 Silene saxifraga L. , Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

 Silene saxifraga L. , Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

 Silene saxifraga L. , Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013

Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή

Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή
Άλλα ονόματα: Τσάι βλάχικο
Συν: Burgsdorfia montana (L.) Rchb.
Ο Σιδερίτης ο ορεινός είναι μονοετές ή διετές φυτό με απλούς λεπτούς βλαστούς που φθάνουν μέχρι τα 35 εκ. Είναι είδος πολύμορφο από τα 300-1300 μ.Ανθίζει από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο.
Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή,Όλυμπος  1200 μ. 25-6-13

 Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή,Όλυμπος  1200 μ. 20-7-13 

 Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή,Όλυμπος  1200 μ. 20-7-13 

  Sideritis montana L. -Σιδερίτης η ορεινή,Όλυμπος  1200 μ. 28-7-13  

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Sorbus aucuparia L.- Σορβιά των πτηνών


Sorbus aucuparia L.- Σορβιά των πτηνών

Η Σορβιά (λέγεται και αγριομουσμουλιά) είναι δένδρο με ύψος 10-20 μέτρα. Είναι δένδρο μοναχικό μέσα στο δάσος. Ανθίζει Μάιο-Ιούνιο. Οι καρποί είναι σαρκώδεις, μικροί και σφαιρικοί και ωριμάζουν τον Αύγουστο- Σεπτέμβριο. Στο παρελθόν-δεκαετίες πίσω- στα χρόνια της λιτότητας και της στέρησης οι χωρικοί που γύριζαν τα βουνά βολεύονταν με τους άγουρους καρπούς όπως τα κράνα, τα μύρτιλλα, τα τσάπουρνα, τα γκόρτσα και τα σούρβα.Οι εδώδιμοι καρποί της σουρβιάς είναι επίσης μια καλή διατροφική πηγή για τα ζώα και τα πτηνά του δάσους, στη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Η Σορβιά είναι είδος που φύεται στη ζώνη δασών από τα 1100-2000 μ.
Sorbus aucuparia L.,Όλυμπος 1600 μ. 21-8-13

Sorbus aucuparia L.,Όλυμπος 1600 μ. 21-8-13

Sorbus aucuparia L.,Όλυμπος 1600 μ. 21-8-13


Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Erodium cicutarium - Ερωδιός ο κωνιόμορφος

Erodium cicutarium

Συνώνυμα: Erodium parviflorum Jord.,  Geranium cicutarium L.
Αγγλική ονομασία: Stork's bill
Άλλα ονόματα: ερωδιός ο κωνιόμορφος, καλόγερος

Περίοδος ανθοφορίας: Μάρτιος-Νοέμβριος
Υψόμετρο:100- 1600 μ.

Το Erodium cicutarium (L.) L'Hér.
Ερωδιός ο κωνιόμορφος, από την ομοιότητα του καρπού με το ράμφος του ερωδιού, είναι πόα που μοιάζει με τα γεράνια. Ο βλαστός είναι τριχωτός όρθιος ή κατακείμενος. Τα φύλλα είναι πτεροσχεδή. Τα άνθη είναι ρόδινα, ερυθρά ή λευκά. Ο Ερωδιός είναι είδος με εξάπλωση σε όλη την Ευρώπη,εύκρατη Ασία, Β. Αφρική και Αμερική. Προτιμά ανοιχτά λιβάδια, βοσκότοπους και άκρες δασικών δρόμων.
Erodium cicutarium - Ερωδιός ο κωνιόμορφος, Όλυμπος 1100 μ., 6-11-13

Erodium cicutarium .- Ερωδιός ο κωνιόμορφος, Όλυμπος 1100 μ., 6-11-13

Erodium cicutarium - Ερωδιός ο κωνιόμορφος, Όλυμπος 1100 μ., 6-11-13

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013

Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr.

Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr.
Συνώνυμα: Centaurea paniculata var. macedonica Griseb., Centaurea macedonica (Griseb.) Halácsy
Άλλα ονόματα: Κενταύριον το Γρισεβάχειον
Η Κενταύρια του Γκρίσεμπαχ είναι πολυετές φυτό με ξυλώδες στέλεχος και πολλούς ανθοφόρους βλαστούς 20-50 εκ. Θα το συναντήσουμε σε ξηρές πετρώδεις θέσεις και ανοιχτά δάση 500-1100 μ. αντικαθιστάμενο στην ανώτερη ορεινή και υποαλπική ζώνη από την Centaurea affinis. Ανθίζει από Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο, μερικές φορές μέχρι τα μέσα του Νοέμβρη.
Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr., Όλυμπος (Ξερολάκι) 2-11-13

 Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr., Όλυμπος (Κοκκινοπηλός) 20-10-13 

Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr., Όλυμπος (Ξερολάκι) 2-11-13

 Centaurea grisebachii (Nyman) Heldr., Πιέρια 17-10-13 

Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός

Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός
English name:White henbane
Άλλα ονόματα: γέροντας,γέρος, γερούλι,γιατρός, δισκύαμος.

Συνώνυμα: Hyoscyamus major Mill. ,  Hyoscyamus minor Mill. , Hyoscyamus luridus Salisb.
Υοσκύαμος εκ του ύς-υός= χοίρος και κουκί. Είναι φυτό τριχωτό και κολλώδες, διακλαδισμένο με μήκος από 30-80 εκ. Τα φύλλα του είναι οδοντωτά ή πτερόλοβα, σπανίως ακέραια. Τα άνθη του είναι κιτρινωπά ή ιώδη. Ο Υοσκύαμος είναι ένα  φυτό τοξικό, δηλητηριώδες με ναρκωτικές ιδιότητες  που ανήκει στην οικογένεια των Σολανιδών( Solanaceae).  Έχει εξάπλωση σε όλες τις παραμεσογειακές χώρες. Θα το συναντήσουμε  στις άκρες δρόμων, χέρσα εδάφη,ερειπωμένους τοίχους ακόμη και σε αρχαιολογικούς χώρους. Ανθίζει όλο το καλοκαίρι.  Ακόμη και τον Οκτώβρη μήνα λόγω της παρατεταμένης φετεινής καλοκαιρίας. Στενό συγγενικό του είδος είναι ο Hyoscyamus niger, φυτό μεγαλύτερο με άνθη κίτρινα που έχουν σκούρες νευρώσεις.
Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός, Πλαταμώνας 10-10-13

Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός, Πλαταμώνας 10-10-13
 Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός, Πλαταμώνας 25-10-13 
 Hyoscyamus niger L.- Υοσκύαμος ο μέλας, Όλυμπος  14-7-13 

Hyoscyamus albus L.- Υοσκύαμος ο λευκός, Πλαταμώνας 10-10-13




Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013

Oxalis articulata Savigny 1798

 Oxalis articulata Savign. (1798)
Inghilterra English name: Pink Sorrel
  Είδος το οποίο ανήκει στην οικογένεια οξαλιδών και έχει εισαχθεί στη χώρα μας, από τη Νότια Αμερική.



Oxalis articulata Savign. (1798), Όλυμπος, Τοπόλιανη 16-10-2013


Oxalis articulata Savign. (1798), Όλυμπος, Τοπόλιανη 16-10-2013


Oxalis articulata Savign. (1798), Όλυμπος, Τοπόλιανh 16-10-2013






Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Frangula rupestris Schur - Φράγκουλα η λειμώνια

English name: Rock Buckthorn


Θάμνος με φύλλα επιμήκη, αμβλέα μήκους 2 έως 5 εκατοστών, με 5 έως 8 ζεύγη πλευρικών νεύρων και λευκά άνθη. Απαντάται σε σκιερές πετρώδεις θέσεις μεταξύ 900 και 1800 μέτρων. Ανθίζει από τον Μάιο έως τον Ιούνιο, ενώ αυτήν την εποχή θα δούμε τους χαρακτηριστικούς κόκκινους καρπούς του, οι οποίοι κατά την ωρίμανση θα αποκτήσουν μαύρο χρώμα.  



Frangula rupestris Schur - Φράγκουλα η λειμώνια, Κάτω Όλυμπος, ~1250 μ., 1-10-2013


Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

Plumbago europaea L. - Πλουμβάγο το ευρωπαίο

Plumbago europaea L. 1753- Πλουμβάγο το ευρωπαίο

Συνώνυμο:  Plumbago angustifolia

English name: Common leadwort


Πολυετές φυτό ύψους 30-120 εκατοσταριών με ρόζ άνθη το οποίο φύεται σε ξηρές περιοχές, σε κράσπεδα δρόμων και σε θαμνώνες χαμηλών υψομέτρων. Απαντάται στη περιοχή της Μεσογείου και στην Κεντρική Ασία.  Ανθίζει από τον Μάϊο έως τον Νοέμβριο.
Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος πίστευε πως μπορεί να βοηθήσει στην δηλητηρίαση από μόλυβδο (plumbum σημαίνει μόλυβδος). Προκαλεί σιελόρροια, εμετό και βοηθά στον πονόδοντο, ειδικά το μάσημα της ρίζας. Ολόκληρο το φυτό, αλλά κυρίως οι ρίζες περιέχουν πλουμβαγίνη η οποία έχει δράση αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντικαρκινική, αντιβακτηριακή και  αντιμυκητισιακή.

Plumbago europaea L. 1753 - Πλουμβάγο το ευρωπαίο, Όλυμπος, ~ 400μ., 13-10-2012



Plumbago europaea L. 1753- Πλουμβάγο το ευρωπαίο, Όλυμπος, Όλυμπος ~100 μ., 15-10-13








Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2013

Σόρβος η αρία - Sorbus aria, Crantz.
 
  Inghilterra English name: Whitebeam

 Συνώνυμο: Crataegus aria L., Aria nivea, Pyrus aria.
Άλλα ονόματα: Σουρβιά, σκαρούσα.

Φυλλοβόλο δένδρο ή θάμνος με φύλλωμα σφαιρικό.  Τα φύλλα είναι ωοειδή, μυτερά και οδοντωτά. Η ανθοταξία είναι κόρυμβος με λευκά μικρά άνθη. Οι καρποί έχουν ερυθρό ή  ερυθρό-πορτοκαλί χρώμα και είναι σαρκώδεις, φαγώσιμοι αλλά άνοστοι. Αυτοφύεται στη Ν. Ευρώπη.


Σόρβος η αρία - Sorbus aria, Crantz, Όλυμπος,  Μαυρόλογγος, 1400 μ.,  Οκτώβριος 2012.


Σόρβος η αρία - Sorbus aria, Crantz, Όλυμπος,  Μαυρόλογγος, 1400 μ.,  Οκτώβριος 2012.

Σόρβος η αρία - Sorbus aria, Crantz, Όλυμπος,  Μαυρόλογγος, 1400 μ.,  Οκτώβριος 2012.
                                                       

Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2013

Pulicaria dysenterica (L.) Gaerthn- Πουλικαρία η δυσεντερική

 

Πουλικαρία η δυσεντερική- Pulicaria dysenterica (L.) Gaerthn.

Enghlish name: Common Fleabane

Κοινό όνομα: Κόνυζα

 

Πολυετές φυτό που ανθίζει από το τέλος της άνοιξης έως το τέλος του Φθινοπώρου. Ανήκει στα σύνθετα. Ο επιθετικός προσδιορισμός δυσεντερική του αποδόθηκε λόγω των θεραπευτικών του ιδιοτήτων κατά της δυσεντερίας. Φύλλα και ρίζα του φυτού περιέχουν στυπτικές ιδιότητες. 

Pulicaria dysenterica (L.) Gaerthn.- Common Fleabane Όλυμπος, ~400 μ., Οκτώβριος 2013






Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2013

Eupatorium cannabinum L.- Ευπατόριον το καννάβινον

Eupatorium cannabinum L.-Ευπατόριον το καννάβινον

Άλλα ονόματα:
Το γένος Eupatorium  έχει πάρει το όνομα από τον Μιθριδάτη Ευπάτορα, ο οποίος αν και βασιλιάς του Πόντου ήτανε και σπουδαίος βοτανολόγος.
Το  Eupatorium cannabinum L. είναι μεγάλη πολυετής πόα με όρθιους πυκνούς ανθοφόρους βλαστούς. Τα φύλλα είναι πριονωτά. Τα άνθη σχηματίζουν κορύμβους με ανθίδια ροδοιώδη. Είναι φυτό κοινό σε όχθες ρεμάτων, σε υγρές σκιερές θέσεις στα 300-1400 μ. Ανθίζει από του Ιούλιο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Eupatorium cannabinum L., Όλυμπος 1100 μ. 29-9-13

Eupatorium cannabinum L., Όλυμπος 1100 μ. 29-9-13

Eupatorium cannabinum L., Όλυμπος 1100 μ. 29-9-13

Eupatorium cannabinum L., Όλυμπος 1100 μ. 29-9-13

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013

Doronicum columnae Ten.- Δωρόνικον το στυλώδες

Doronicum columnae Ten.- Δωρόνικον το στυλώδες

Συνώνυμα: Doronicum cordatum Sch.Bip. - Arnica wulfeniana Pollini - Doronicum pilosum (Simonk.) Simonk.

To  Doronicum columnae Ten., είναι ένα από τα πιο κοινά είδη της αλπικής ζώνης των βουνών της ΝΑ. Ευρώπης. Στον Όλυμπο βρίσκεται από τα 1800-2900 μ. σε χαράδρες, και σε σημεία όπου κρατείται υγρασία. Ανθίζει Ιούνιο-Σεπτέμβριο ανάλογα με το υψόμετρο. Οι βλαστοί είναι μήκους 15-45 εκ. , με ανθοφόρα κεφάλια με κίτρινα ανθίδια. Τα φύλλα του είναι μακρόμισχα, λεία, οδοντωτά, τα ανώτερα είναι ωοειδή,ενωμένα με το βλαστό .
Doronicum columnae Ten., Όλυμπος 2400 μ. 15-6-13
 Doronicum columnae Ten.,  Όλυμπος 2400 μ. 19-8-13 

Doronicum columnae Ten.,  Όλυμπος 2400 μ. 15-6-13

Doronicum columnae Ten.  Όλυμπος 2600 μ. 19-8-13