Όλυμπος: Χλωρίδα και πανίδα

Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας (2.918 μ.) είναι μυθικό βουνό, ένα παγκόσμιο μνημείο φυσικής κληρονομιάς και πόλος έλξης αμέτρητων επισκεπτών. Ο Όλυμπος και τα Πιέρια όρη, ως συνέχεια του ορεινού όγκου, παρουσιάζουν τεράστιο βοτανολογικό ενδιαφέρον και η πλούσια χλωρίδα που ξεπερνά τα 1670 είδη φυτών είναι μια τεράστια φυσική κληρονομιά. Η παρατήρηση των λουλουδιών, δίνει μια άλλη διάσταση στις πεζοπορικές διαδρομές και συμπληρώνει την εμπειρία και τις γνώσεις μας στην κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.Bird watching είναι το κίνημα που ξύπνησε το ενδιαφέρον για τον κόσμο των πτηνών. Wildflower watching θα μπορούσε να γίνει το αντίστοιχο για την παρατήρηση των αγριολούλουδων και της χλωρίδας γενικότερα. Αφήνοντας τα βήματα μας από το βουνό παίρνουμε μαζί μόνο τις αναμνήσεις, μερικές φωτογραφίες και δίνουμε τη διαβεβαίωση ότι το θαύμα της φύσης θα συνεχίσει να υπάρχει και για τους άλλους για να το απολαύσουν. Όλο το φωτογραφικό υλικό που δημοσιεύεται στο blog είναι από προσωπικές καταγραφές και η παρουσίαση των φυτών συνδιάζεται με την περίοδο ανθοφορίας και καταγραφής σε συγκεκριμένο χρόνο και περιοχή του Ολύμπου. Χρήσιμα είναι τα σχόλιά σας και οι παρατηρήσεις σας για τη βελτίωση και τη διόρθωση ακόμη στοιχείων που δημοσιεύονται.

"Ο ερευνητής πρέπει να ακολουθεί αυτό που ψάχνει, αλλά και να βλέπει αυτό που δεν έψαχνε". Κλοντ Μπερνάρ

Μετάφραση σε άλλη γλώσσα

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Τετάρτη 28 Αυγούστου 2013

Sempervivum heuffelii Schott - Σεμπερβίβο το Χευφφέλειον

Sempervivum heuffelii Schott -Σεμπερβίβο το Χευφφέλειον
Συν: Jovibarba heuffelii (Schott) Á.Löve & D.Löve
Άλλο όνομα: Αμάραντο
Πολυετές είδος με ρόδακες 4-5 εκ. πλάτους, με φύλλα σφηνοειδή,ακιδωτά, λεία, σκληρά. Ο ανθοφόρος βλαστός μήκους 10-25 εκ. και η ταξιανθία είναι χνουδωτός. Τα άνθη είναι εξαμερή και τα πέταλα ωχροκίτρινα. Είδος της Κ. Ευρώπης και της Βαλκανικής χερσονήσου μέχρι την Όσσα. Στον Όλυμπο είναι αρκετά σπάνιο και φύεται μέχρι τα 2200 μ Ανθίζει Ιούλιο και Αύγουστο. Το λατινικό όνομα του γένους, Sempervivum, προέρχεται από το semper vivo( Zει για πάντα), επειδή το φυτό παραμένει πράσινο χειμώνα-καλοκαίρι. Τα φύλλα του φυτού έχουν επουλωτικές και θεραπευτικές ιδιότητες. 
Σύμφωνα με το μύθο ο Δίας πρόσφερε το φυτό στους ανθρώπους για να προστατεύονται από τους κεραυνούς και τη φωτιά. Η παράδοση θέλει να το φυτεύουν σε σκεπές αφού θεωρείτο αλεξικέραυνο( Βοτανολογικό- Φυτολογικό  λεξικό Δ.Σ. Καββάδα, σελ. 3587). 



 
Sempervivum heuffelii Schott, Όλυμπος 2200 μ. 22-8-13.


Sempervivum heuffelii Schott, Όλυμπος 2200 μ. 22-8-13.


Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013

Aquilegia ottonis subsp. amaliae-Ακουιλέγια της Αμαλίας (2)

Aquilegia ottonis subsp. amaliae-Ακουιλέγια της Αμαλίας
Ελληνική ονομασία: Κολομπίνα, Ακουιλέγια.
Η Aκουιλέγια του Ολύμπου είνα ένα λεπτό, ντελικάτο πολυετές φυτό.Είναι ενδημικό της Βαλκανικής χερσονήσου και απαντάται στον Όλυμπο, σε πετρώδεις υγρές χαράδρες και δίπλα σε ρέματα. Ανθίζει ανάλογα με το υψόμετρο από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Φύεται σε υψόμετρο από 400-2300 μ.
Το μπλογκ αποσκοπεί στην  πληροφόρηση, ενημέρωση και γνωριμία με τη χλωρίδα του Ολύμπου, για να εκτιμήσουμε το θαυμάσιο χλωριδικό πλούτο της περιοχής μας. Αλλά αλλοίμονο αν κάποιοι αντλούν πληροφορίες μόνο για να διευκολυνθούν στον εντοπισμό φυτών που μπορεί να έχουν ερευνητικό, εμπορικό, ιατρικό ή θεραπευτικό ενδιαφέρον. Είναι έξω από τη φιλοσοφία μας και την παιδεία μας κάθε ενέργεια παράνομη και με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον. Είναι λανθασμένη η αντίληψη πολλών πως τα  αυτοφυή φυτά πολλαπλασιάζονται και δεν κινδυνεύουν. Κινδυνεύουν και μερικά έχουν συμπεριληφθεί σε κόκκινη λίστα απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών. Οι υπεύθυνοι του καταφυγίου "Α", Μαρία Ζολώτα και Διονύσης Πουρλιώτης με ιδιαίτερη  παιδεία, πείρα και οικογενειακή παράδοση, διακρίνονται για την αγάπη τους στο βουνό και την αγωνία τους να διατηρηθεί  ζωντανός ο χλωριδικός θησαυρός του Ολύμπου.
Aquilegia ottonis subsp. amaliae, Όλυμπος 2300 μ., 22-8-13
Aquilegia ottonis subsp. amaliae, Όλυμπος 2300 μ., 22-8-13
Aquilegia ottonis subsp. amaliae, Όλυμπος 2300 μ., 22-8-13

Aquilegia ottonis subsp. amaliae, Όλυμπος 2300 μ., 22-8-13.
Καταφύγιο Α ή Σπήλιος Αγαπητός ή Ζολώτα.

Τετάρτη 21 Αυγούστου 2013

Saponaria officinalis L.

Saponaria officinalis L.- Σαπονάρια η φαρμακευτική

English name: Soapwort, bouncing-bet

Πολυετές φυτό ύψους έως 70 εκ. με όρθιους βλαστούς και αντίθετα εναλλάξ φύλλα, τα οποία έχουν 3 ευδιάκριτες νευρώσεις. Τα άνθη έχουν 5 μεγάλα πέταλα, μήκους 4-8 εκ. λευκού ή ροζ-ρόδινου χρώματος.  Ανθίζει από  Ιούνιο έως Σεπτέμβριο.
Το φυτό αυτό (όπως υποδεικνύει και το όνομά του) μας δίνει ένα απαλό σαπούνι, το οποίο ενδείκνυται για την καταπολέμηση της ακμής και των εκζεμάτων. Παρότι το φυτό είναι τοξικό, χρησιμοποιείται  στη μαγειρική και τα άνθη του μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες.  Η υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει ναυτία, διάρροια και έμετο. 


Saponaria officinalis L.- Σαπονάρια η φαρμακευτική, Όλυμπος ~ 750 μ., Ιούλιος 2013




 
Saponaria officinalis L.- Σαπονάρια η φαρμακευτική, Όλυμπος ~ 750 μ., Ιούλιος 2013





Δευτέρα 19 Αυγούστου 2013

Anthyllis aurea Welden- Ανθυλλίς η χρυσή

Anthyllis aurea Welden-Ανθυλλίς η χρυσή
Πολυετές φρύγανο 10-25 εκ. της αλπικής ζώνης των ορέων της Βαλκανικής χερσονήσου μέχρι τον Όλυμπο. Φύεται κυρίως μεταξύ 1400-2500 μ. και ανθίζει Ιούλιο μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.
Τα ανθοφόρα κεφάλια είναι πυκνά  με χρώμα λαμπρό κίτρινο. Η φωτογράφιση έγινε στα 2500 μ. μετά τη θέση "καλύβα Χρηστάκης" στον 'Όλυμπο.
Anthyllis aurea Welden, Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

Anthyllis aurea Welden, Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

Anthyllis aurea Welden, Όλυμπος 2500 μ. 16-8-13

Anthyllis aurea Welden, εξάπλωση.

Τρίτη 13 Αυγούστου 2013

Σταεχελίνα η μονανθής-Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. (2)

Σταεχελίνα η μονανθής-Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. 
Συν: Alpina fuscata Raf.  Η Σταεχελίνα ( όνομα προς τιμήν του Ελβετού βοτανικού Staehelin), είναι μικρός θάμνος, πολύφυλλος με πολλούς λεπτούς βλαστούς. Τα φύλλα είναι φαιοπράσινα από την πάνω πλευρά  και χνουδωτά από την κάτω πλευρά. Έχει τη μεγαλύτερη εξάπλωση, χαρακτηριστικό φυτό της ορεινής ζώνης του Ολύμπου από τα 400-1500 μ., σύμφωνα με τον Arne Strid και το βιβλίο του " Φυτά του Ολύμπου". Ανθίζει  μέσα Ιουλίου μέχρι τον Οκτώβριο.
Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. ,Όλυμπος 900 μ. 5-8-13

Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. ,Όλυμπος 900 μ. 5-8-13

Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. ,Όλυμπος 900 μ. 5-8-13

Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. ,Όλυμπος 900 μ. 5-8-13
 
Staehelina uniflosculosa Sibth. & Sm. ,Όλυμπος 900 μ. 5-8-13

Κυριακή 11 Αυγούστου 2013

Rhinanthus rumelicus Velen.

Rhinanthus rumelicus Velen.

 Συν.: Fistularia rumelica (Velen.) Wettst. 
 
Ενδημικό είδος της Ελλάδας.

Έχει κίτρινα άνθη, φέρει όρθιο βλαστό, ύψους 15-30 εκ., με οδοντωτά αντίθετα φύλλα. Είναι ημιπαράσιτο. Απαντάται στη δασική ζώνη με Pinus heldreichii.

Rhinanthus rumelicus Velen.,Όλυμπος 22-8-13 

Rhinanthus rumelicus Velen., Όλυμπος,  ~ 1990 μ. Ιούλιος 2013







Rhinanthus rumelicus Velen., Όλυμπος,  ~ 1990 μ. Ιούλιος 2013











Πέμπτη 8 Αυγούστου 2013

Dianthus integer subsp. minutiflorus (Halácsy) Bornm. ex Strid - Δίανθος ο μικρανθής

  Dianthus integer subsp. minutiflorus (Halácsy) Bornm. ex Strid - Δίανθος ο μικρανθής

Ενδημικό των Βαλκανίων

Φυτό αφιερωμένο στο Δία καθώς η ονομασία του σημαίνει το άνθος του Δία.Τα κομψά του άνθη είνα λευκά και μονήρη και περιβάλλονται από 4 επικαλύπια λέπια.Το ύψος του φυτού κυμαίνεται από 10-30 εκ. Φύεται από τα 1000 έως τα 2600 μέτρα.

Dianthus integer subsp. minutiflorus (Halácsy) Bornm. ex Strid - Δίανθος ο μικρανθής, Όλυμπος ~ 2000 μ., Ιούλιος 2013


 Dianthus integer subsp. minutiflorus (Halácsy) Bornm. ex Strid - Δίανθος ο μικρανθής, Όλυμπος ~ 2000 μ., Ιούλιος 2013








Τρίτη 6 Αυγούστου 2013

Gymnadenia conopsea (L.) R.Br.- Γυμναδενία η κώνωψ

Gymnadenia conopsea (L.)R.Br - Γυμναδενία η κώνωψ

English name: Fragrant orchid


Λεπτό φυτό ύψους 20-60 εκ. με πολλά ευώδη άνθη ιωδορόδινου έως λευκού χρώματος. Προτιμά λιβάδια και πευκοδάση σε μεγάλα υψόμετρα. Πρόκειται για μια από τις πιο συνηθισμένες ορχιδέες που απαντώνται στις ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας. Είναι επίσης είδος κοινό και σε ολόκληρη την Ευρασία.
 
Gymnadenia conopsea (L.) R.Br,  -  Γυμναδενία η κώνωψ, Όλυμπος, ~1600μ., Ιούλιος

Gymnadenia conopsea (L.) R.Br,  -  Γυμναδενία η κώνωψ, Όλυμπος, ~1600 μ.,  Ιούλιος

Δευτέρα 5 Αυγούστου 2013

Satureja montana L. - Σατουρεία η ορεινή

 Satureja montana L.
Inghilterra English name: Winter savory
Η Σατουρεία η ορεινή είναι μικρός θάμνος(φρύγανο) 10-40 εκ. με πολλούς βλαστούς. Το φυτό είναι δασύτριχο και οι βλαστοί χνουδωτοί. Τα φύλλα είναι λογχοειδή-γραμμοειδή.Τα άνθη είναι λευκά ή ρόδινα ανά 3-5 με μικρά πορφυρά στίγματα. Είναι φυτό με φαρμακευτικό ενδιαφέρον και χρησιμοποιείται σε πολλές περιοχές αντί ρίγανης ως αρωματικό.
 Τα φυτά του Ολύμπου έχουν περιγραφεί και ως Satureja montana subsp. macedonica (Formánek) Baden, αλλά είναι ανακριβής η περιγραφή σύμφωνα με το βιβλίο " Φυτά του Ολύμπου" του Arne Strid. Το συναντάμε σε πετρώδεις θέσεις από τα 400-1500 μ. ίσως και πιο ψηλά. Ανθίζει από τα μέσα Ιουλίου μέχρι τον Οκτώβριο.
Satureja montana L., Όλυμπος 800 μ. Ιούλιος 2013.

Satureja montana L., Όλυμπος 800 μ. Ιούλιος 2013.

Satureja montana L., Όλυμπος 800 μ. Ιούλιος 2013.

Satureja montana L., Όλυμπος 800 μ. Ιούλιος 2013.

Satureja montana L., Όλυμπος 800 μ. Ιούλιος 2013.

Παρασκευή 2 Αυγούστου 2013

Sedum dasyphyllum L.- Σέδον το δασύφυλλον

Sedum dasyphyllum L.- Σέδον το δασύφυλλον

Μικρό χνουδωτό, πολυετές φυτό με απόχρωση τεφρορόδινη. Ανθοφόροι βλαστοί με φύλλα αντίθετα και άνθη λευκορόδινα. Τα άνθη έχουν 5-6 πέταλα. Θα το συναντήσουμε σε σχισμές βράχων από τα 1100- 2200 μ. Ανθίζει Ιούλιο- Αύγουστο. 

Sedum dasyphyllum L., Όλυμπος 1700 μ. 23-7-13

Sedum dasyphyllum L., Όλυμπος 1700 μ. 23-7-13

Sedum dasyphyllum L., Όλυμπος 1700 μ. 10-7-13
Sedum dasyphyllum L., Όλυμπος 2000 μ. 14-7-13

Sedum dasyphyllum L., Όλυμπος 1700 μ. 10-7-13

 

 

2 Αυγούστου 1913, στην κορυφή του Ολύμπου.

Στο διάβα των αιώνων πολλές απόπειρες έγιναν για την κατάκτηση της ψηλότερης κορυφής του Ολύμπου, του Μύτικα (2.918 μ.), αλλά μόλις το 1913 ευοδώθηκαν. Ίσως να έπαιξε αποτρεπτικό ρόλο η παρουσία και η δράση πολλών και γνωστών λήσταρχων (Γιαγκούλας, Μπαμπάνης, Λιόλιος) στο «Βουνό των Θεών». Πάντως, μέχρι τον Οκτώβριο του 1912, το μεγαλύτερο μέρος του βουνού και η κορυφή Μύτικας ανήκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/articles/303#ixzz2anhk3Kog
http://www.sansimera.gr/articles/303#ixzz2anD13bUf