Όλυμπος: Χλωρίδα και πανίδα

Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας (2.918 μ.) είναι μυθικό βουνό, ένα παγκόσμιο μνημείο φυσικής κληρονομιάς και πόλος έλξης αμέτρητων επισκεπτών. Ο Όλυμπος και τα Πιέρια όρη, ως συνέχεια του ορεινού όγκου, παρουσιάζουν τεράστιο βοτανολογικό ενδιαφέρον και η πλούσια χλωρίδα που ξεπερνά τα 1670 είδη φυτών είναι μια τεράστια φυσική κληρονομιά. Η παρατήρηση των λουλουδιών, δίνει μια άλλη διάσταση στις πεζοπορικές διαδρομές και συμπληρώνει την εμπειρία και τις γνώσεις μας στην κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.Bird watching είναι το κίνημα που ξύπνησε το ενδιαφέρον για τον κόσμο των πτηνών. Wildflower watching θα μπορούσε να γίνει το αντίστοιχο για την παρατήρηση των αγριολούλουδων και της χλωρίδας γενικότερα. Αφήνοντας τα βήματα μας από το βουνό παίρνουμε μαζί μόνο τις αναμνήσεις, μερικές φωτογραφίες και δίνουμε τη διαβεβαίωση ότι το θαύμα της φύσης θα συνεχίσει να υπάρχει και για τους άλλους για να το απολαύσουν. Όλο το φωτογραφικό υλικό που δημοσιεύεται στο blog είναι από προσωπικές καταγραφές και η παρουσίαση των φυτών συνδιάζεται με την περίοδο ανθοφορίας και καταγραφής σε συγκεκριμένο χρόνο και περιοχή του Ολύμπου. Χρήσιμα είναι τα σχόλιά σας και οι παρατηρήσεις σας για τη βελτίωση και τη διόρθωση ακόμη στοιχείων που δημοσιεύονται.

"Ο ερευνητής πρέπει να ακολουθεί αυτό που ψάχνει, αλλά και να βλέπει αυτό που δεν έψαχνε". Κλοντ Μπερνάρ

Μετάφραση σε άλλη γλώσσα

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Σάββατο 30 Αυγούστου 2014

Όλυμπος: Αγριολούλουδα με φόντο τις κορυφές του Ολύμπου!

Αγριολούλουδα με φόντο τις κορυφές του Ολύμπου!
  Πολλά αγριολούλουδα ατενίζουν τις κορυφές, τα "μυτίκια" του Ολύμπου, δίνοντας μια μεγαλοπρέπεια στο χλωριδικό παράδεισο του βουνού! Οι επισκέπτες του βουνού απολαμβάνουν τη μοναδική και σπάνια ομορφιά της χλωρίδας του Ολύμπου αλλά οφείλουν να συμβάλλουν στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος! Είναι γνωστό ότι απαγορεύεται η κοπή, η συγκομιδή και η απομάκρυνση φυτών από το φυσικό τους χώρο. Πολλά φυτά είναι σπάνια και ο κίνδυνος εξαφάνισης είναι υπαρκτός, γι΄ αυτό και προστατεύονται νομοθετικά.


Anthyllis aurea,Όλυμπος 21-8-14

Anthyllis aurea,Όλυμπος 21-8-14

Aquilegia ottonis ssp. amaliae,Όλυμπος 21-8-14

Carlina acaulis ssp. subcaulescens,Όλυμπος 21-8-14

Όλυμπος 21-8-14

Jovibarba heuffelii( Sempervivum heuffelii),Όλυμπος 21-8-14

Rubus idaeus,Όλυμπος 21-8-14


Pinus heldreichii,Όλυμπος 21-8-14

Όλυμπος 21-8-14


Campanula rotundifolia,Όλυμπος 21-8-14

Potentilla deorum,Όλυμπος 21-8-14

Dianthus integer ssp. minutiflorus,Όλυμπος 21-8-14

Όλυμπος 21-8-14

Daphnae oleoides,Όλυμπος 21-8-14

Καταφύγιο Σπ. Αγαπητός,Όλυμπος 21-8-14

Campanula rotundifolia,Όλυμπος 21-8-14

Epilobium angustifolium,Όλυμπος 21-8-14

Epilobium angustifolium,Όλυμπος 21-8-14

Gentianella crispata,Όλυμπος 21-8-14

Lactuca intrigata,Όλυμπος 21-8-14

Rhinanthus rumelicus,Όλυμπος 21-8-14

Παρασκευή 22 Αυγούστου 2014

Carlina acaulis subsp. caulescens (Lam.) Schübl. & G.Martens

Carlina acaulis subsp. caulescens 
Αγγλική ονομασία:Silver Thistle, Stemlles CarlineThistle
Κοινή ονομασία: Καρλίνα

Η Καρλίνα είναι πολυετές φυτό με 2-4 ανθοφόρα κεφάλια αργυρόλευκα εσωτερικά και με καστανοπόρφυρη απόχρωση στην εξωτερική πλευρά. Ανθίζει τους μήνες Ιούλιο-Οκτώβριο. Φύεται  μεταξύ 1500 και 2400 μ. Οι πρώτες αναφορές στο γένος Carlina, ανάγονται στην αρχαιότητα από τον Θεόφραστο, τον Διοσκουρίδη, τον Πλίνιο τον πρεσβύτερο και τον Γαληνό με την ονομασία Χαμελέον (Chamaeleon niger & Chamaeleon albus). Ο Λινναίος το 1742 στην ταξινόμησή του χρησιμοποίησε την ονομασία Carlina. Υπάρχει η ανεπιβεβαίωτη εκδοχή πως η ονομασία  Καρλίνα αναφέρεται στο αυτοκράτορα  Καρλομάγνο (Charlemagne V) επειδή ο στρατός του χρησιμοποίησε ένα είδος αυτού του φυτού για  θεραπεία από την επιδημία πανώλης(πανούκλα), στη διάρκεια των μαχών στην Αφρική.
Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος 1900 μ.

Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος  2000 μ.
Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος  2100 μ.

Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος  2100 μ

Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος  2100 μ

Carlina acaulis subsp. caulescens, Όλυμπος  2300 μ


Pedanii Dioscoridis Anazarbei, De medicinali materia libri sex (Page 330) 

Ο Διοσκορίδης ή Διοσκουρίδης ο Πεδάνιος ή Αναζαρβεύς( περίπου 10μ. Χ.-90 μ.Χ.) ήταν σημαντικός ΄Ελληνας Ιατρός, Ριζοτόμος, Φαρμακοποιός - Φαρμακολόγος και Βοτανολόγος. Εκτός από Πεδάνιος αποκαλείται και Αναζαρβεύς και αυτό το επέλεξε ο ίδιος, για να τιμήσει τον τόπον καταγωγής της μητέρας του, ήτοι η Ανάζαρβος της Κιλικίας.



Δευτέρα 18 Αυγούστου 2014

Epipogium aphyllum Sw.

Epipogium aphyllum Sw.
Επιπόγιο το άφυλλο

English name: Ghost Orchid
Το Epipogium aphyllum είναι μια δυσεύρετη ορχιδέα, που έχει την ιδιότητα να μην εμφανίζεται κάθε χρόνο! Αυτό συμβαίνει επιδή τα φυτά καλύπτονται από τα ξερά φύλλα και το χούμο.Είναι ριζωματώδες μυκοετερότροφο φυτό χωρίς πράσινα φύλλα! Στον Όλυμπο εμφανίζεται σε δάση κυρίως οξιάς από τα 1500-1700 μ. με περίοδο ανθοφορίας  τους μήνες Ιούλιο μέχρι Αύγουστο.
Πηγές:
http://portal.cybertaxonomy.org/flora-greece/cdm_dataportal/taxon/2863b420-11cb-463c-8c9f-57819b1f3db2
  http://www.greekorchids.gr/epip_aphyllum.htm


Epipogium aphyllum, Όλυμπος 1600 μ. 3-8-14


Epipogium aphyllum, Όλυμπος 1600 μ. 3-8-14

Epipogium aphyllum, Όλυμπος 1600 μ. 3-8-14

Epipogium aphyllum, Όλυμπος 1600 μ. 3-8-14

Κυριακή 3 Αυγούστου 2014

Himantoglossum jankae Somlyay, Kreutz & Óvái, 2012

Himantoglossum jankae Somlyay, Kreutz & Óvái,2012

English name: Lizard orchid
Το Himantoglossum jankae είναι ένα πανέμορφο είδος ορχιδέας που ανήκει στο γένος Himantoglossum το οποίο περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες σε ύψος ευρωπαϊκές ορχιδέες και για κάποιους τις πιο εντυπωσιακές.
 
Σύμφωνα με τους Molnár et al.,(2012) το Himantoglossum caprinum που χρημησιμοποιούταν εκ παραδρομής για το παρόν είδος,  αντικαταστάθηκε με το  Himantoglossum jankae
Η ονομασία του γένους (Himantoglossum) προέρχεται από τις λέξεις ιμάντας και γλώσσα λόγω του ότι ο κεντρικός λοβός του χείλους είναι πολύ μακρύς και του είδους (jankae) είναι ένας φόρος τιμής στον πρωτοπόρο Ούγγρο βοτανολόγο της Βαλκανικής χερσονήσου Viktor Janka που έζησε τον 19ο αιώνα (1837–1890).  

Ανθίζει από Ιούνιο έως Αύγουστο και απαντάται σε φρυγανικές περιοχές, θαμνοτόπους λιβάδια, όρια δασών και σε ασβεστολιθικά εδάφη στη Σλοβακία,  Ρουμανία, Κροατία, Σερβία, Μαυροβούνι, Φύρομ, Αλβανία, Βουλγαρία, Β.Τουρκία και Ελλάδα.

Εμείς το συναντήσαμε στον Όλυμπο σε υψόμετρο 1470 μ. 

Καθεστώς προστασίας: θεωρείται προστατευόμενο είδος στις περισσότερες χώρες που απαντάται και περιλαμβάνεται στo παράρτημα ΙΙ της οδηγίας για τους οικοτόπους  της Ευρωπαικής Ένωσης (Annex II of Council Directive 92/43/EEC, the ‘Habitats Directive’), με την ονομασία Himantoglossum caprinum (Bieb.) V.Koch”.


  Himantoglossum jankae Somlyay, Kreutz & Óvái, 2012 Όλυμπος, 1370 μ., Ιούλιος 2014


Himantoglossum jankae Somlyay, Kreutz & Óvái, 2012, Πιέρια όρη, Ιούνιος 2014.


Βιβλιογραφία
  • Molnár, A.V., K. Kreutz, M. Óvári, A.N. Sennikov, R.M. Bateman, A. Takács,L. Somlyay, & G. Sramkó, 2012. Himantoglossum jankae (Orchidaceae: Orchideae), a new name for along-misnamed lizard orchid. Phytotaxa Vol.73:8–12 
  • http://www.greekorchidsociety.org/greekorchids/g/himantoglossum/jankae//
  • Νίκος Πέτρου, Μαρία Πέτρου, Μάριος Γιανννακούλιας (2009). Οι Ορχιδέες της Ελλάδας, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Οκτώ σύννεφα, Αθήνα