Όλυμπος: Χλωρίδα και πανίδα

Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας (2.918 μ.) είναι μυθικό βουνό, ένα παγκόσμιο μνημείο φυσικής κληρονομιάς και πόλος έλξης αμέτρητων επισκεπτών. Ο Όλυμπος και τα Πιέρια όρη, ως συνέχεια του ορεινού όγκου, παρουσιάζουν τεράστιο βοτανολογικό ενδιαφέρον και η πλούσια χλωρίδα που ξεπερνά τα 1670 είδη φυτών είναι μια τεράστια φυσική κληρονομιά. Η παρατήρηση των λουλουδιών, δίνει μια άλλη διάσταση στις πεζοπορικές διαδρομές και συμπληρώνει την εμπειρία και τις γνώσεις μας στην κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει.Bird watching είναι το κίνημα που ξύπνησε το ενδιαφέρον για τον κόσμο των πτηνών. Wildflower watching θα μπορούσε να γίνει το αντίστοιχο για την παρατήρηση των αγριολούλουδων και της χλωρίδας γενικότερα. Αφήνοντας τα βήματα μας από το βουνό παίρνουμε μαζί μόνο τις αναμνήσεις, μερικές φωτογραφίες και δίνουμε τη διαβεβαίωση ότι το θαύμα της φύσης θα συνεχίσει να υπάρχει και για τους άλλους για να το απολαύσουν. Όλο το φωτογραφικό υλικό που δημοσιεύεται στο blog είναι από προσωπικές καταγραφές και η παρουσίαση των φυτών συνδιάζεται με την περίοδο ανθοφορίας και καταγραφής σε συγκεκριμένο χρόνο και περιοχή του Ολύμπου. Χρήσιμα είναι τα σχόλιά σας και οι παρατηρήσεις σας για τη βελτίωση και τη διόρθωση ακόμη στοιχείων που δημοσιεύονται.

"Ο ερευνητής πρέπει να ακολουθεί αυτό που ψάχνει, αλλά και να βλέπει αυτό που δεν έψαχνε". Κλοντ Μπερνάρ

Μετάφραση σε άλλη γλώσσα

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

Ανοιξιάτικες ευχές Εθνικός Δρυμός Ολύμπου - Season's greetings National Park of Mount Olympus




Ανοιξιάτικες ευχές - Season's greetings
Εθνικός Δρυμός Ολύμπου-National Park of Mount Olympus


Ευχές για μία χαρούμενη Άνοιξη με ένα "ποτ πουρί" φωτογραφιών, 
από τον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου!











Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir. subsp. carica(3)

Ίρις η ονυχοφόρος - Iris unguicularis Poir.subsp. carica(3)

Ίρις η ονυχοφόρος - Iris unguicularis Poir. subsp. carica, Όλυμπος, ~450 μ. 23-3-2010

Ίρις η ονυχοφόρος - Iris unguicularis Poir.subsp. carica, Όλυμπος,  ~450 μ., 23-3-2010

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.subsp. carica, Όλυμπος ~ 400 μ., 5-2-2009

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.subsp. carica, Όλυμπος, Τοπόλιανη ~ 300 μ., 13-2-2013





Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.subsp. carica(2)

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir. subsp. carica
Συν:Algerian iris,Winter Iris

H  Ίρις η ονυχοφόρος είναι ένα πολυετές φυτό κοινό στις μεσογειακές χώρες Τυνησία, Αλγερία μέχρι τη Δ. Τουρκία. Ανθοφορεί στην καρδιά του Χειμώνα. Το γένος Iris έχει όνομα από την ελληνική θεότητα Ίριδα.Στην Πιερία ανθοφορεί από το Φεβρουάριο και θα το συναντήσουμε από τα παραθαλάσσια μέρη της πλάκας Λιτοχώρου μέχρι τους πρόποδες του Ολύμπου. Τα  άνθη είναι ευωδιαστά, μωβ έως βυσσινί και έχουν κίτρινες και λευκές ανταύγιες. Είναι αειθαλές φυτό κατάλληλο για βοτανικούς κήπουςκαι φθάνει σε ύψος έως 30 εκ.   Θεωρείται είδος με εξάπλωση σε κεντρική Ελλάδα, Πελλοπόνησο και Εύβοια, τώρα πλέον γνωρίζουμε ότι υπάρχει και στην Πιερία.
Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.,Γρίτσα Λιτοχώρου, 25-2-13.

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.,Γρίτσα Λιτοχώρου, 26-2-13.

Ίρις η ονυχοφόρος-Iris unguicularis Poir.,Γρίτσα Λιτοχώρου, 25-2-13.


Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

Όλυμπος, Ρέμα Τοπόλιανης

Όλυμπος, Ρέμα Τοπόλιανης


ΌΛυμπος, Ρέμα Τοπόλιανης, Φεβρουάριος 2013



Όλυμπος, Ρέμα Τοπόλιανης, Φεβρούαριος 2013



Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Όλυμπος- Φεβρουάριος στο Ξερολάκι ρέμα.

Στις 20 Φεβρουαρίου 2013, μια ηλιόλουστη μέρα, μοναδική εξαίρεση ανάμεσα στις συννεφιασμένες μέρες, οδηγηθήκαμε με το αυτοκίνητο στη ΒΔ. πλευρά του Ολύμπου μέχρι το ρ. Ξερολάκι. Μετά τα 700 μ. το τοπίο ήταν χιονισμένο και η αίσθηση του φρέσκου χιονιού εντυπωσιακή! Από το ύψος της Πέτρας φωτογραφήσαμε Crocus veluchensis, Crocus chrysanthus, Galanthus elwesii, Romulea bulbocodium, Primula vulgaris, Anemone Pavonina. Στα 1000 μ. περίπου οι κρόκοι επιβιώνουν και στέλνουν το μήνυμα της ζωής μέσα από το πέπλο του χιονιού.
Crocus chrysanthus-Όλυμπος, Ξερολάκι ρ. 20-2-13

Crocus chrysanthus-Όλυμπος, Ξερολάκι ρ. 20-2-13

Crocus veluchensis, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Crocus veluchensis, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Crocus veluchensis, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Galanthus elwesii, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Galanthus elwesii, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Romulea bulbocodium, Όλυμπος( Πέτρα), 20-2-13

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Όλυμπος, Ξερολάκι, 20-2-13.

Σάββατο 16 Φεβρουαρίου 2013

Ασημόλευκα (Populus alba) L.


" Ἡ λεῦκα "

 

Τὴ θυμᾶσαι τὴ λεῦκα μας; Παιγνιδιάρα στὴν αὔρα
φιλικὰ μᾶς προστάτευεν ἀπ᾿ τοῦ ἥλιου τὴ λαύρα,
καὶ μὲ χάρη σαλεύοντας τὴ ψηλὴ κορυφή της
ἐψιθύριζε πρόσχαρη τὴ χαρὰ τὴν κρυφή της
καὶ σκορποῦσε τὸ γέλιο της στοὺς φραγμοὺς καὶ στ᾿ ἀμπέλια.
Γιατὶ τότ᾿ ἀποκρίνονταν στὰ δικά σου τὰ γέλια.
Χθὲς ἐπέρασα μόνος μου -τί δὲ κάνουν τὰ χρόνια!-
βασιλεύει τριγύρω της ἐρημιά, καταφρόνια!
Κι ἡ θεόρατη λεῦκα μας, ποὺ τὸν πόνο μου ξέρει,
μὲ μιὰ θλίψη παράξενη ψιθυρίζει στ᾿ ἀγέρι
καὶ σκορπᾷ τὸ παράπονο μὲς στοῦ ἥλιου τὸ κάμα...
Γιατὶ τώρ᾿ ἀποκρίνεται στὸ δικό μου τὸ κλάμα.
                                          
                                  Ιωάννης Πολέμης


Ασημόλευκες (Populus alba L.) Βαρικό, Φεβρουάριος 2012  












Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2013

Δρυς η χνοώδης - Quercus pubescens Willd

Δρυς η χνοώδης - Quercus pubescens Willd
English name: Downy Oak or  Pubescent Oak
 
 Δρυς η μαλλωτή (Quercus pubescens ή lanuginosa)
 από το Φυτολογικό Λεξικό του Θεόφραστου, Άπαντα 11, Εκδόσεις Κάκτος 1998.
Κν. αγριοβελανιδιά, ασπροβελανιδιά, ημεράδι, γρανίτσα, δέντρο, ρουπάκι, ροτσόκι, στάρι, τσερνούχι.Δέντρο που φτάνει τα 40 μ. ύψος, αλλά συνήθως παραμένει σε θαμνώδη μορφή, με κορμό στρεβλό. Φύλλα έμμισχα, 5-10 εκ. μήκους, αντωνοειδή, βαθύλοβα ή πτεροσχιδή, με 4-8 ζεύγη αμβλέων ή οξέων λοβών, λεία στην άνω επιφάνεια, χνουδωτά στην κάτω. Κύπελλο τεφρο-εριώδες, με λέπια τριγωνικά, τα κατώτερα στρωτά, τα ανώτερα με προεξέχουσα ακμή. Βελανίδι ωοειδές, 15-24 χιλ. μήκους, καλυπτόμενο κατά το 1/2 από το κύπελλο.Είδος πολύμορφο. Είναι κοινό σε δάση, ασβεστούχων εδαφών παντού στην Ελλάδα.  




Δρυς η χνοώδης (Quercus pubescens L), Όλυμπος, Άγιος Ιωάννης  Φεβρουάριος 2013


 Δρυς η χνοώδης (Quercus pubescens L), Όλυμπος, Άγιος Ιωάννης  Φεβρουάριος 2013
Δρυς η χνοώδης (Quercus pubescens L), Όλυμπος, Άγιος Ιωάννης Νοέμβριος 2012

Δρυς η χνοώδης (Quercus pubescens L), Όλυμπος, Άγιος Ιωάννης, Νοέμβριος 2012





Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Κρόκος ο βελούχιος -Crocus veluchensis Herb. (2)

Κρόκος ο βελούχιος -Crocus veluchensis Herb. 
 
Ο Crocus veluchensis Herb.  έχει περιγραφεί το 1845 από τον William Herbert. Είναι το δεύτερο είδος κρόκου που εμφανίζεται στον Όλυμπο το Φεβρουάριο μήνα και ξεπροβάλλει πολλές φορές μέσα από το χιονισμένο τοπίο. Το χρώμα του είναι ιώδες-βυσσινί και τα φύλλα είναι συνήθως 2 ή 3-4 που αναπτύσσονται γύρω από το σωλήνα του περιγονίου. Ο Κρόκος ο βελούχιος είναι είδος των βαλκανίων και στον Όλυμπο συναντάται από τα 700-1800 μ. Προτιμά μέρη προσήλια, ανοικτά λιβάδια και αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες.

Κρόκος ο βελούχιος -Crocus veluchensis Herb., Όλυμπος(Άγιος Διονύσιος) 5-2-13
Κρόκος ο βελούχιος -Crocus veluchensis Herb., Όλυμπος(Άγιος Διονύσιος) 5-2-13

Κρόκος ο βελούχιος -Crocus veluchensis Herb., Πιέρια όρη, 13-3-11

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013

Ασπάραγος ο οξύφυλλος - Asparagus acutifolius L.

Ασπάραγος ο οξύφυλλος - Asparagus acutifolius L.

English name: Wild asparagus

Ασπάραγος ο οξύφυλλος (Asparagus acutifolius L.), κν. σπαράγγι, κουτσαγρέλια. Μονοκότυλο της οικ. των Λειριδών. Δίοικο φρύγανο, πυκνόκλαδο, αποξυλωμένο, 0,50-1,20 μ. ύψους, γκριζοπράσινο, χνουδωτό, με τρυφερούς βλαστούς λεπτούς, πικρούς. Φυλλοκλάδια μήκους 3-6 εκ. ακιδωτά,5-12 στη μασχάλη των λεπιών. Λέπια με πλήκτρο βραχύ, αγκαθωτό. Άνθη αρωματικά, πρασινοκίτρινα, μονήρη ή ανά δύο. Καρπός ράγα μαύρη, σαν μικρό μπιζέλι, με 1-2 σπέρματα. Κοινό σε άγονους ξηρούς τόπους σε όλη την Ελλάδα. Οι τρυφεροί βλαστοί του είναι εδώδιμοι. Έχει αντιφλογιστικές ιδιότητες. 
Οι απόγονοι του Ίοξου, εγγονού του Θησέα και γιου του Μελάνιπου και της Περιγούνης, κόρης του ληστή Σίνη, το θεωρούσαν ιερό φυτό, γιατί μέσα  στους θάμνους του κρύφτηκε η Περιγούνη τη στιγμή που ο Θησέας σκότωνε τον πατέρα της. Είχε υποσχεθεί στο φυτό ότι, αν την έκρυβε καλά, δεν θα του έκανε ποτέ κακό. Κατά μία άλλη εκδοχή του μύθου, τα φυτά ήταν το "σέσελι" και το άγριο "σέλινο".
(Πηγή: Φυτολογικό Λεξικό κατά  Θέοφραστο, Άπαντα 11, Εκδόσεις Κάκτος, 1998)  

Επίσης, σύμφωνα με τον Έλμουτ Μπάουμαν, στο "η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στην λογοτεχνία" (εκδόσεις Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσεως, 1993)  αναφέρει πως το άγριο σπαράγγι (Asparagus acutifolius) το θεωρούσαν διακοσμητικό φυτό και ήταν αφιερωμένο στην Αφροδίτη.  Οι Βοιωτοί με τη σειρά τους στόλιζαν τις νύφες στους γάμους με κλαριά σπαραγγιού. Ο Διοσκουρίδης και ο Θεόφραστος θεωρούσαν το άγριο σπαράγγι σπουδαίο λαχανικό, όπως και σήμερα ακόμα τα τρυφερά του βλαστάρια τρώγονται σαν σαλάτα.

 Ασπάραγος ο οξύφυλλος - Asparagus acutifolius L., Πλάκα Λιτοχώρου, Ιανουάριος 2013


Ασπάραγος ο οξύφυλλος - Asparagus acutifolius L., Γρίτσα, Οκτώβριος 2012





Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013

Tussilago farfara L. - Τουσσιλάγο η φαρφάρα



  Tussilago farfara L.-Τουσσιλάγο η φαρφάρα

Αγγλική ονομασία: Coltsfoot

Η χαμολεύκη(χαμαιλεύκη του Διοσκουρίδη) ή βήχιο ή τουσσιλάγο, σηματοδοτεί τον ερχομό της Άνοιξης. Πολλές φορές η ανθοφορία του αρχίζει πριν ακόμη λιώσουν τα χιόνια.
Το βήχιο είναι πολυετής πόα με όρθιο βλαστό που φέρει ένα μοναδικό άνθος(κεφάλιο). Τα άνθη είναι κίτρινα,ερμαφρόδιτα( άρρενα στο κέντρο και θήλεα γλωσσοειδή στην περιφέρεια). Τα φύλλα είναι παλαμοειδή, πράσινα στην επάνω πλευρά και τεφρά στην κάτω επιφάνεια θα εμφανιστούν όμως μετά το τέλος της ανθοφορίας.  To Τουσσιλάγο έχει εξάπλωση από τη Β. Ευρώπη έως τη Μεσόγειο και τη Δ. Ασία. Είναι βότανο γνωστό από την αρχαιότητα για τη θεραπευτική του δράση με δράση αντιβηχική, τονωτική και διουρητική. 


Tussilago farfara L.,Όλυμπος 2-2-13


Tussilago farfara L.,Όλυμπος  2-2-13
Tussilago farfara L.,Όλυμπος, 6-3-06